Cùng nhìn lại bài thi đạt giải Khuyến khích số 8 trong cuộc thi viết Nghị luận Xã hội Tháng 9 với chúng mình bạn nhé!
Đề thi Nghị luận xã hội:
Trong cuốn “Tuyên ngôn con người tự do”, tác giả Simon Soloveychik đã chia sẻ: “Tự do của con người chính là sự tự do thoát khỏi mọi áp bức, cưỡng ép từ bên ngoài và sự tự do bên trong”
Quan điểm trên gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về sự tự do của con người?
(Kỳ thi chọn Đội tuyển HSG QG tỉnh Quảng Bình 2023)
Bài làm
Phải trải qua hàng ngàn năm đô hộ của phong kiến phương Bắc, trải qua những tháng ngày đày đọa của xã hội thực dân nửa phong kiến, để rồi ngày 2 tháng 9 năm 1945, dưới ngọn cờ Tổ quốc thiêng liêng, dân tộc Việt Nam được vị lãnh tụ Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập, chính thức khẳng định chủ quyền của nước nhà trên bản đồ thế giới. Bạn biết không? Đó chính là dấu mốc lớn trong xuyên suốt hành trình bảo vệ quê hương của một dân tộc anh hùng. Và tôi luôn tự thao thức, trăn trở với chính bản thân mình: điều gì đã giúp họ trở nên kiên cường đến thế? Đến khi gặp được chia sẻ của tác giả Simon Soloveychik trong cuốn “Tuyên ngôn con người tự do”, tôi mới nhận ra rằng “Tự do của con người chính là sự tự do thoát khỏi mọi áp bức, cưỡng ép từ bên ngoài và sự tự do bên trong”, đó là ngọn lửa thôi thúc biết bao trái tim dám can đảm hành động.
Quan điểm của Simon Soloveychik đề cập với đến một khát vọng của con người trong hàng ngàn thập kỉ qua, đó là ước mơ, là mong muốn về quyền của mỗi công dân trên Trái Đất xứng đáng có được – sự tự do. Tự do là khái niệm chỉ trạng thái con người được thoải mái làm chủ cuộc sống của mình, không bị gò bó trong một giới hạn nào đó, và theo Soloveychik, “tự do của con người chính là sự tự do thoát khỏi mọi áp bức, cưỡng ép từ bên ngoài”, tức là khi con người không phải chịu một sức nặng đè nén, một áp lực, những tác động vật lí từ yếu tố khách quan của đời sống như gia đình, người thân, bạn bè, xã hội. Đồng thời “tự do của con người chính là sự tự do bên trong”- thế giới tâm hồn của con người có được cảm giác nhẹ nhàng, thanh thản, bình yên, hồn nhiên hay sâu sắc hơn chính là một đời sống tinh thần tích cực, nội tâm phong phú. Cả chia sẻ của Simon Soloveychik như khẳng định về sự tự do thực sự của mỗi con người là lúc họ được giải thoát khỏi tất cả những tác động tiêu cực từ đời sống bên ngoài, đồng thời có một đời sống nội tâm phong phú, hướng tới những giá trị đúng đắn.
Tự do của con người chính là sự tự do thoát khỏi mọi áp bức, cưỡng ép từ bên ngoài. Tôi từng nghe những lời hát về quãng thời gian tuyến tính của đời người, nó chớp nhoáng trong “sáu mươi năm cuộc đời”. Khoảng thời gian ấy không ngắn nhưng cũng chẳng dài vô tận, vì lẽ đó, theo đuổi sự tự do, được sống với những khoảng không gian, sống với cuộc đời riêng là đích đến mà biết bao con người khao khát. Những áp bức, cưỡng ép từ xã hội xung quanh có thể chính là những giới hạn, cản bước chân của mỗi con người chúng ta đi đến những đỉnh cao của vinh quang. Áp lực học tập từ gia đình, dày vò về những điểm số trên trường học đến những đám cưới cô dâu chú rể chẳng có nổi một nụ cười do tư duy “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”, thậm chí là sự tra tấn, cưỡng bức, hành hạ vật lí lên thể xác của con người. Từ xa xưa, con người đánh mất đi sự tự do khi bản thân nằm trong một xã hội chiến tranh, xâm lược, đô hộ của quân địch, thả trôi mình theo dòng chảy thời đại đến xã hội 4.0, ta tiếp tục bắt gặp những tra tấn về thể xác trong bốn chữ “bạo lực gia đình” hay “bạo lực học đường”, sự tiên tiến của ứng dụng khoa học kĩ thuật còn tạo nên cụm từ “bạo lực ngôn từ”. Tất cả đều khiến con người trở nên đau khổ. Vì thế mà sự tự do chỉ thực sự hiện hữu khi chúng ta không còn chịu những cưỡng ép đó. Dân tộc Việt Nam hào hùng là một minh chứng lớn cho sự vùng lên, đòi lại tự do, khẳng định lại quyền con người của chính bản thân. Từ ba lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên toàn thắng đến chiến dịch Điện Biên Phủ vang dội năm châu, chấn động địa cầu đánh đuổi thực dân Pháp, ngay cả cường quốc quân sự Mĩ cũng phải đầu hàng trên mảnh đất Việt ta. Hành hạ, đày đọa, tra tấn, thậm chí là mất đi mạng sống – nỗi sợ đó càng làm con người Việt Nam thêm kiên cường, thêm mạnh mẽ để rồi họ có thể tìm lại sự tự do cho dân tộc, hay cụ thể hơn là tìm lại tự do cho cuộc sống của chính mình.
Thế nhưng với ý kiến của Simon Soloveychik, sự tự do còn nằm ở một mức độ cao hơn, sâu sắc hơn : “Tự do của con người chính là sự tự do bên trong”. Sẽ thật vô nghĩa nếu con người ta được tự do về thể xác nhưng tâm hồn con người vẫn còn bị sợi dây xiềng xích bó buộc. Mỗi chúng ta đều mang trong mình một nhịp đập của trái tim, một hơi thở cá nhân, một dấu vân tay riêng bị trộn lẫn với người khác, thế nên sự tự do bên trong là cảm giác ta được đắm chìm trong suy tư, những ý nghĩ đẹp về cuộc đời, những hoài bão to lớn, những ước mơ màu hồng bay cao bay xa, thay vì là những nỗi khiếp sợ, những âu lo, thậm chí là trầm cảm. Sự tự do “bên trong” được Simon Soloveychik nhắc đến là sự giải phóng của tâm hồn, mỗi cá thể được sống thực với chính con người của mình. Nói cách khác, sự tự do “bên ngoài” cũng là một cách biểu hiện cho sự tự do “bên trong” của mỗi con người. Những cá nhân thuộc cộng đồng LGBT – nhóm người có xu hướng tính dục khác biệt so với nam hoặc nữ, là những cá nhân tiêu biểu cho sự tự do bên trong ở mỗi con người. Hoa hậu chuyển giới quốc tế 2018 Nguyễn Hương Giang trở thành niềm tự hào lớn cho những cô gái nằm khuất trong thân thể người đàn ông, họ đã luôn đấu tranh giành quyền sống, quyền tự do cho chính bản thân mình, giải thoát cho những thiệt thòi mà bản thân vốn không được công nhận. Giờ đây, khi xã hội tiên tiến, tư duy tiến bộ họ phần nào tìm thấy sự tự do cho chính bản thân. Năm 2001, Hà Lan trở thành quốc gia đầu tiên công nhận kết hôn đồng giới, sau đó lan rộng sang nhiều quốc gia khu vực Tây Âu và mới đây là Thái Lan. Tất cả đều là minh chứng cho khát khao tìm thấy sự tự do bên trong của mỗi con người.
Có thể nói, sự giải thoát, sự tự do thật sự của con người chỉ tồn tại khi ta tự do từ thể xác đến tâm hồn như lời chia sẻ của Simon Soloveychik. Đây là một quan điểm đúng đắn của tác giả dành cho con người trong bối cảnh hiện đại hóa như hiện nay. Khao khát chạm đến sự tự do giúp con người có một điểm tựa, một đích đến để bản thân sẵn sàng vượt qua những trở ngại, những khó khăn, hơn hết chính là con người vượt qua những giới hạn của bản thân mình. Những “áp bức, cưỡng ép từ bên ngoài” đôi khi còn là những vùng an toàn mà chính mình đã ở bấy lâu và giờ đây e ngại khi bước ra khỏi nó, sự tự do nằm ở thái độ dũng cảm, biết thoát khỏi những rào cản để bước chân nhẹ nhàng, đi đến những vùng trời bản thân mong muốn.
Thế nhưng từ bao giờ, con người đã dần quên đi những giá trị thật sự của chính mình mà chìm vào thế giới của những cám dỗ, vật chất – không khó để thấy những thanh niên trẻ sẵn sàng chìm đắm mình trong những thế giới ảo, nhốt mình trong một môi trường ngột ngạt để tránh xa xã hội nhộn nhịp xung quanh. Cũng có những con người mang trong mình những tư duy lệch, những quan niệm sai trái dẫn đến vòng luẩn quẩn, không thể có những kết quả đúng đắn, hoàn hảo như mong đợi.
Nhìn nhận ở một góc độ khác, chúng ta cũng cần nhận thức rõ sự tự do gắn liền với sự “thoát khỏi”, tức là con người cần đối diện với những vấn đề đang tồn tại, gây trở ngại để từ đó giải quyết, có định hướng xử lí phù hợp thay vì lẩn trốn, né tránh nó, điều đó chỉ làm cho con người chìm sâu vào những “áp bức, cưỡng ép”, càng làm bản thân thêm “trầy xước” và tổn thương về tâm hồn.
Cũng là một cá nhân trong cuộc sống muôn màu này, là người con lớn lên trên mảnh đất quê hương từng trải qua biết bao bom đạn, xương máu của cha anh để giành lấy từng tấc đất, tôi càng thấm thía về giá trị của sự tự do. Chỉ khi được tự do, ta mới phát huy hết những sức mạnh tiềm ẩn của mình, thay vì là một công cụ cho người ta điều khiển. Tôi luôn rèn luyện và trau dồi cho mình những quan niệm tư duy đúng đắn, có cái nhìn sâu sắc với mọi vấn đề, không để bản thân chịu sự chi phối hoàn toàn từ cộng đồng và xã hội. Khát khao được là chính mình chính là kim chỉ nam, hướng tôi đến những quyết định phù hợp trong những vấn đề lớn lao của đời mình.
Tóm lại, cả chia sẻ của Simon Soloveychik là một ý kiến xứng đáng trở thành ánh lửa soi đường cho con người trên hành trình khám phá những sắc màu ở cuộc sống. Tâm hồn chúng ta sẽ trở nên khô cứng, ràng buộc nếu ta ẩn chìm trong sự điều khiển, ép buộc, khuôn khổ của người khác hay của chính mình, thay vào đó cần biết tìm đến sự tự do đầy tích cực cho bản thân, để vẽ nên những gam màu tươi thắm cho bức tranh đời mình, bởi lẽ “nếu biết trăm năm là hữu hạn, cớ sao ta không sống thật sâu” (Phạm Lữ Ân)
Tham khảo những bài viết liên quan:
Nghị luận xã hội: Dám đương đầu với những cơn bão
Nghị luận xã hội: Lẽ sống của thế hệ trẻ ngày nay
Nghị luận xã hội: Yêu thương bắt đầu từ việc lắng nghe
Nghị luận xã hội: Lắng nghe những tiếng thì thầm của cuộc sống
Xem thêm:
- Lớp văn cô Ngọc Anh trực tiếp giảng dạy tại Hà Nội: Tìm hiểu thêm
- Tham khảo sách Chuyên đề Lí luận văn học phiên bản 2024: Tủ sách Thích Văn học
- Tham khảo bộ tài liệu độc quyền của Thích Văn học siêu hot: Tài liệu
- Đón xem các bài viết mới nhất trên fanpage FB:Thích Văn Học
